In 1572 sloot Leiden zich aan bij de Opstand tegen Spanje onder leiding van Willem van Oranje. Over de oorlogsmisdaden die in dat jaar zijn gepleegd, weten we helaas niet veel. Het zijn immers de overwinnaars die de geschiedenis schrijven. Maar dankzij een brief van Willem van Oranje is de wrede moord in Leiden op de bejaarde priester Cornelius Musius (1500-1572) aan ons overgeleverd. Een vergrijp dat duidelijk maakt dat beide kampen, zowel protestanten als katholieken, tot gruwelijke daden in staat waren.
Cornelis Musius was de laatste rector van het Agathaklooster in Delft, het nonnenklooster dat Willem van Oranje in november 1572 als residentie en Prinsenhof koos. Uit angst dat Van Oranje hem niet langer zou kunnen beschermen, besloot Musius op 9 december te vluchten. Nog diezelfde dag werd hij door een geuzenmilitie opgepakt en naar het hoofdkwartier van geuzenleider Lumey aan het Pieterskerkhof in Leiden gebracht. De dag daarop werd hij urenlang verhoord en gepijnigd. Er is geen verslaglegging van dit ‘scherpe verhoor’ bewaard gebleven. Latere geruchten verhalen dat Musius informatie over verborgen kerkschatten achterhield of dat hij van plan was Willem van Oranje te verraden en te vergiftigen. Wat daarvan waar is zullen we waarschijnlijk nooit weten. Zeker is dat priester in de nacht van 10 op 11 december op bevel van Lumey werd opgehangen op de blauwe steen voor het stadhuis en een langzame en helse dood stierf. Vrijwel onmiddellijk ontstond rondom Musius een katholieke martelaarsverering.
Datum: 8 en 22 oktober 2022
Tijdstip: 11:30 — 12:30 uur
Locatie: Museum De Lakenhal, Oude Singel 32,2312 RA Leiden
Kosten: Gratis met een geldig entreebewijs, graag vooraf reserveren
Tickets: https://tickets.lakenhal.nl/nl/maand-van-de-geschiedenis/tickets
Meer info: www.lakenhal.nl/activiteiten
Contact: info@lakenhal.nl
Prent over het lijden van Musius. Uit: Martelaars-boek, 1700, Petrus Opmeer. Particulier bruikleen aan Museum De Lakenhal.